نخستین همایش رسانههای محلی جبهه فرهنگی انقلاب با حضور جمعی از اساتید و اصحاب رسانه در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی برگزار شد.
«اولین همایش رسانههای محلی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی» در دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی با حضور بیش از ۱۲ رسانه مکتوب و پایگاه خبری برگزار شد.
مهمترین این رسانهها، سلام سربدار شهرستان سبزوار، سلام تبریز، مبشر صبح از لرستان، سلام دلفان، سلام فسا، جوان همدان، و… بودند که سه روز در تهران حضور داشتند.
روز اول در افتتاحیه این جلسه وحید جلیلی رئیس دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در سخنانی گفت: شاید این جلسه یک مقدار دیر تشکیل شده است یعنی شاید لازم بود، یکی دو سال پیش، مجموعه دوستانی که در فضای رسانههای محلی فعال هستند، گرد میآمدند و نوع مباحثی که قرار است در این همایش مطرح بشود، بهتر بود که زودتر از اینها مطرح بشود.
وی افزود: امیدوارم این همایش، یک نقطه عطف و تجدید مطلعی برای مجموعه جبهه فرهنگ انقلاب اسلامی بخصوص در عرصه رسانه بشود.
در ادامه اما هر کدام از مسئولان رسانههای محلی به معرفی خود، دستاوردهای چند ساله و مشکلاتشان پرداختند که اقداماتی در مطالبه از مسئولان مختلف محلی، تلنگر زدن به مسئولان فرهنگی درباره شناختن سره از ناسره، همراهی با جشنواره عمار، برگزار کلاسهای متعدد، آسیبشناسی مطبوعات محلی، معرفی شخصیتهای فرهنگی و اقتصادی محلی، تدوین تاریخ شفاهی شهرستانها، بازتاب اخبار این رسانهها در رسانههای ملی، انعکاس اخبار تخلف مسئولان و ملی کردن برخی مشکلات در شهرها از جمله دستاوردهای این رسانهها از زبان مسئولان رسانههای محلی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی بود.
اما مواردی از قبیل نرسیدن صدای گروهها و رسانههای فرهنگیتر به مسئولان، مشکلاتی در تبدیل شدن رسانههای محلی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی به رسانههای مرجع منطقهای، مشکلات مستقل بودن از جریانات سیاسی، برخوردهای مسئولان شهرها با رسانههای محلی جبهه فرهنگی و مشکلات مردم مناطق مختلف از جمله رودبار کرمان از مشکلات رسانههای محلی جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی عنوان شد.
آقای وحید جلیلی در روز آخر همایش هم طی سخنانی بر اهمیت و کارکرد رسانه های محلی تاکید کردند.
متن کامل این سخنان در ادامه…
وحید جلیلی در سخنانی با اشاره به مجموعه مباحث متنوعی که در این همایش طرح شده، گفت: این مباحث هم بحثهای تکنیکی بوده و هم بحثهای کلانتر و اولین همایشی است که قرار است به یک مسألهشناسی درستی برسیم.
جلیلی با تاکید بر ضرورت آسیبشناسی رسانههای محلی تصریح کرد: اگر امروز ما میتوانیم در مقابل رسانههای ملی، حرفی برای گفتن داشته باشیم و آنها را به چالش بکشیم، یک بخش عمدهاش به استراتژیهای ما و به رویکرد و مبانی ما بر میگردد وگرنه رسانههای محلی در کشور کم نیست.
وی با بیان اینکه نشریات دیگری و سایتهای دیگری هم در مناطق مختلف کشور هست، افزود: سوال این است که رسانه محلی جبهه فرهنگی انقلاب، چه تفاوتی با رسانه محلیای که ذیل چنین عنوانی قرار نمیگیرد، میکند و یکی از پاسخها به همین مباحث تئوریک بر میگردد؛ نوع نگاه ما، «جهانی فکر کنید و منطقهای عمل کنید» است.
جلیلی ادامه داد: هر چقدر که ما بتوانیم، مبانی جدیدی به دست بیاوریم، استعارههایی پیدا بکنیم که خودمان را ذیلش، بازتعریف بکنیم. به نظرم در کار اجرایی روزنامهنگاریمان هم موفقتر خواهیم بود. مثلاً یک مفهومی طرح میکنیم به عنوان «عدالت رسانه» این از یک زاویه میتواند، یک نوری بیندازد و یک نگاه و رویکردی به ما بدهد و به دنبالش امتداد پیدا کند لذا اگر این رویکرد کلی ما شد، در سوژهیابی ما چه تأثیری میگذارد و…
رئیس دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی با اشاره به کلاسها و مطالب ارائه شده در این همایش توسط دکتر فرهادی، محمدعلی صائب و دیگران تاکید کرد: اگر رسانه محلی بخواهد موفق شود، باید حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد و اگر میخواهد، حرف جدیدی برای گفتن داشته باشد، باید تلقی جدیدی از فضای عمومی جامعه و جایگاه خودش در آن داشته باشد.
وی افزود: باید دنبال این باشیم که بتوانیم از زاویه دیدهای جدیدی به مسایل اطراف خودمان نگاه بکنیم کما اینکه من این رشد را با خیلی از دوستانی که با آنها آشناتر هستم، دارم میبینم. توی یک مقطعی چه جوری فکر میکردند و در یک مقطعی اینها تغییر کرد و بالاخره هم تجربه، هم مطالعه، هم مشورت، همه اینها تأثیر میگذارد تا ما در این مسیری که داریم میرویم، به کمال نزدیک شویم.
* ضرورت کشف منابع خبری جدید در رسانههای محلی
رئیس دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در بحث بعدی منابع ابزاری را مطرح کرد و گفت: ما که هدف بزرگی داریم و به مخاطب عام فکر میکنیم باید تا آنجایی که میتوانیم، خودمان لوازمش را ایجاد بکنیم، مخصوصاً موقعی که مظلوم و محروم هستیم باید بیشتر فکر کنیم که خودکفا و مستقل، به ابزارهایی برسیم که هر چه بیشتر، صدای ما را اکو کند.
وی بحث بعدی خود را بحث ارتباطات دانست و تاکید کرد: لااقل در سه سطح میشود این را مطرح کرد، یکی ارتباطات بالادستی، همطرازهایمان و سطح سوم هم مجموع مخاطبین است.
* نیازمند ایجاد جریانهای تولید محتوایی جدید هستیم
جلیلی با بیان اینکه باید از تجربیات استفاده کرد و نوع سطح روابط را تعیین کرد، افزود: در بحث ارتباطات، این خیلی مهم است که اصل را بر امید و بر همدلی و خوشبینی بگذاریم و البته در این محدود نمانیم.
وی ادامه داد: در بحث ارتباطات هم به نظر من نیازمند یک بازنگری هستیم. ضمن اینکه ما باید دقیقترین آسیبشناسیها را و عمیقترین نقدها را به عملکردهای مسؤولین و نخبگان داشته باشیم و موقعی که به یک حقیقتی رسیدیم، هیچ هم کوتاه نیاییم. نوع طرح و فازبندیاش مهم است. حتی شما در نامههای امام به شاه هم نگاه میکنید. نامه اول امام با اعلیحضرت شروع میشود.
رئیس دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی بحث مهم دیگر را بحث تولید محتوا عنوان کرد و گفت: ما نیازمند این هستیم که یک فیلدهای تولید محتوای جدیدی ایجاد کنیم. با یک سوژه و دو سوژه و ده سوژه کفایت نمیکند. با این پمپاژ رسانهای و فرهنگی و تبلیغاتی و فکریای که دارد در جامعه میشود، چه از داخل و چه از بیرون. ما فوراً باید برویم به سمتی که سرشاخههای تولید محتوا ایجاد کنیم و جریانهای تولید محتوایی جدید ایجاد کنیم.
وی افزود: به نظر من یکی از نقطه عزیمتهایش همین رسانههای محلی است و این میتواند یکی از مزیت نسبیهای شما باشد. شاید تنها شاخهای که ما در این بیست سال اخیر، یک مقدار در آن موفق بودیم، دفاع مقدس است. اتفاقی که در حوزه دفاع مقدس افتاده، این است که شما حدود ده هزار عنوان کتاب، تولید و منتشر کردید. صدها فیلم سینمایی ساخت شده. حرکت راهیان نور راه افتاده. در مقابل تهاجم فرهنگی، برگ برنده ما دفاع مقدس بود. چرا؟ چون یک سوژه نیست. ده تا، بیست تا سوژه نیست. پانصد تا سوژه نیست. یک سرشاخه است. یک فیلد است. ما باید بگردیم و این فیلدها را اضافه کنیم. یک چاه عمیقی است که تمام شدنی نیست. یک قنات است. یعنی اگر الآن ده هزار تا کتاب در آمده. به راحتی میتوانیم بگوییم که این کتابها میتواند تا پانصد هزار تا ادامه پیدا کند. ما فقط دویست هزار تا شهید داشتیم. خانوادههایشان را در نظر بگیرد. جانبازان و رزمندهها، آزادهها و.. و.. متنی هم که در این تولید محتوا تولید میشود، قابلیت تبدیل دارد. اول خاطره است. خاطره میتواند به داستان تبدیل بشود. داستان میتواند به فیلم سینمایی تبدیل بشود. فیلم سینمایی میتواند به پوستر تبدیل بشود. کنارش میتواند، موسیقی تولید بشود و بعد به شکل زنجیره یک دومینو راه بیفتد. ما نیاز به دومینوهای تولید محتوا داریم.
جلیلی ادامه داد: در بحث تولید محتوا، فیلدهای تولید محتوا را پیدا کنید. چه به یک معنا تولید محتوای آرشیوی و چه تولید محتوای خبری. شاید این مثال برای بعضی از دوستان تکراری باشد. یک بار قم بودیم. دم غروب، اذان شد. گفتیم، برویم و نماز بخوانیم. به یک مسجدی رفتیم. یک مسجد کوچکی، عجله هم داشتیم. بین دو نماز و شاید بعد از نماز عشا، یک پیرمردی بلند شد. با لهجه غلیظ ترکی، لباس مندرس، پیر و… که دیشب مقام معظم رهبری فلان حرف را زدند و من میخواهم، یک بحثی بکنم. ما یک لبخندی زدیم.ای بابا. نمازت را بخوان، برویم. شاید پنج دقیقه یا هفت دقیقه بیشتر نشد. صحبت کرد. دهان همه ما همین جوری باز مانده بود. این آدم چقدر قوی صحبت کرد. ما شش هفت تا دانشجوی فوق لیسانس دانشگاه امام صادق، در آنجا میخکوب شدیم. برای کی؟ برای مش حسن و مش حسین و بقال محل و سبزی فروش و فلان و فلان. وقتی که بیرون آمدیم. من به بچهها این را گفتم. گفتم، هیچ جای رسانههای ما. نه روزنامه کیهان این را تیتر میکند. نه در اخبار ساعت ۹ میگویند. نه فلان میگویند. بعد مقایسه کردم با فلان همایشی که در دانشگاه و در بسیج ما برگزار میکردیم بالاخره این هفتاد هشتاد تا آدم پای صحبتش بودند.
* نشانهشناسی محلی انقلاب اسلامی.
رئیس دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی در ادامه سخنان خود بحث نشانهشناسی انقلاب اسلامی را مطرح کرد و گفت: یکی از کارهایی که رسانههای محلی میتوانند بکنند نشانهشناسی محلی انقلاب اسلامی است.
وی افزود: مثلاً قمیها، نوزده دی دارند. تبریزیها بیست و نه بهمن دارند. مشهدیها ده دی دارند لذا اگر بتوانیم یک چنین نشانههایی ایجاد بکنیم هر کسی در فضای محلی خودش؛ اگر ما بتوانیم، سنت قدردانی را احیا کنیم؛ کلی آدم داریم که برای انقلاب زحمت کشیدند و از اینها تقدیر نشده است لذا این را نهادینه کنید. هر ماه از یک نفر تجلیل کنید.
* رسانههای محلی میتوانند به مثابه ابزار تخصیص منابع عمل کنند
جلیلی نگاه دیگر به رسانههای محلی را از منظر مدیریت محلی دانست و گفت: گاهی اوقات یک رسانه، بیشتر از اداره برنامه و بودجه استانداری، میتواند در تخصیص منابع تأثیر بگذارد.
وی افزود: رسانه به مثابه ابزار تخصیص منابع عمل کنند و با ایجاد یک فضای عمومی که در آن فضای عمومی، لااقل قدرت لابیهای غیر مشروع پایین بیاید جلوی تخصیص منابع خیلی جاها گرفته شود و به آنجاهایی که محروم ماندهاند، برسد.
رئیس دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی بحث دیگر را بحث محلی کردن محتوای ملی دانست و گفت: این مهم است که شما برای فعالان فرهنگی مساجد و پایگاهها و فلان، این دغدغه را به وجود بیاورید که آیا رحیم مخدومی را میشناسند. مرتضی سرهنگی را میشناسند یا نمیشناسند. چون رسانه ملی که این دغدغه را در آنها ایجاد نمیکند. روزنامه کیهان که ایجاد نمیکند. یک نفر باید این نقش را به عهده بگیرد.
وی همچنین بحث آخر خود را بحث رسانه محلی ذیل مفهوم جمهوریت دانست و گفت: بچه حزباللهیها باید رابطه خودشان را با جمهوریت اسلامی، بازتعریف کنند. جمهوری یعنی چی و جمهوریت نظام چه الزاماتی دارد، به دنبالش به خیلی از فعالیتهای مثبت و خیلی خلاقیتها نمیرسیم. این هم از آن جمله مفاهیمی است که به نظر من میتواند به مزیت نسبی مجموعه رسانههای جبهه فرهنگی انقلاب تبدیل بشود.