این مشکلات و معایب چگونه ظهور و بروز پیدا کردهاند؟
گرچه این ایرادات صد در صدی و قابل تعمیم به تمام بخشهای خبری نیست، اما مشكل عمده و کاملا محسوس اين است كه از نظر تكنيكي بسياري از اخبار مبتني بر ارزشهاي خبري نیستند. به عنوان نمونه مشخص نیست سخنراني فلان مدير یا برگزاري فلان جلسه و اين چنین اخبار تشريفاتي واجد كدام ارزشهاي خبري هستند؟ از سوی دیگر بسیاری از اتفاقات مهمي كه رخ میدهد اطلاع رساني نميشود.
نمونهای از این اتفاقات مهم را نام میبرید؟
درگيريهاي جدي در فضاي بينالمللي و داخلي نادیده گرفته میشوند. یا در بسياري از حوزههاي علمي که دانشمندان و پژوهشگران در حال تلاش براي پيشرفت كشور هستند و با وجود موانع جدي از سوي نظام استكبار، چالش کرده و در بسیاری موارد پيروز هم ميشوند، ظرفيت عظيم خبري در اختيار صدا و سيما است که متاسفانه تلويزيون به اینها بی اعتنا است. حوزههای تخصصی علم، فناوری و پژوهش و بخش کشاورزی که دهها میلیون نفر از جمعیت کشور به طور مستقیم با آن در ارتباطند در این فضا، بدون قابلیت رسانهای شدن فرض شدهاند. در حالی که شاخه خبري وسيعي از صدا وسيما ميتواند به اين اخبار اختصاص پيدا كرده و اخبار جذاب بسیاری توسط عناصر حرفهاي توليد شود.
نمونه جالب دیگر همین پوشش خبر جشنواره مطبوعات امسال است که در حد مسابقات کاراته سبک کیوکوشین استان تهران هم انعکاس داده نشد چون بر اساس استراتژی صداوسیما، نخبگان جوان رسانهای و مطبوعاتی به اندازه یک صدم بازیکنان جوان تیمهای فوتبال لیگ نباید ضریب بگیرند.
این کاستیها ناشی از چیست و در ریشهیابی این مشکل به کجا میرسیم؟
کافی است تا پوشش اخبار فوتبال داخلي و خارجي را با بسیاری حوزههای تخصصی که در حد يك دهم ليگ برتر ايران، لاليگای اسپانيا یا سريآ ایتالیا مورد توجه قرار نميگيرند، مقایسه کنید. نتیجه این مقایسه درک این واقعیت است که استراژيهاي سازمان صدا و سيما در حوزه خبر، پستی بلندیهای جدي دارد و درحالی که گفتمان كشور و خواست اكثريت قاطع مردم عدالت، مبارزه با فقر و فساد و تبعيض است؛ چه در بخش اخبار ايجابي و چه اخبار انتقادي صدا وسيما كم كاريهاي بسياري از خود نشان داده است.
اين كمكاريها را در چه بخشي پررنگتر ميدانيد؟
ملت از حظ معنوی رویکرد چند ساله دولت و اتفاق عظيم و بيسابقه در تاريخ که در كشور ما افتاده است، در صدا و سیما نصیبی نمیبرند. دولت تا به حال 75 سفر استاني داشته است و در هر سفر صدها پروژه تصويب يا افتتاح شدهاند که منافع هر پروژه با صدها و هزاران و بلكه ميليونها ايراني در رابطه بوده است. هزاران گزارش دراماتيك با جذابيتهای رسانهای میتوانست حاصل این رويكرد به ايران بزرگ و فرا رفتن از پايتخت نشيني و تمركز گراييهاي بيمنطق باشد و موجی از امید در کشوری که در محاصره انواع و اقسام تيرهاي مسموم يأس آفريني و ترديد افكني است، ايجاد كند. اما آیا برای 75 سفر استانی به اندازه یک ليگ برتر فوتبال ارزش خبري قائل شدهاند؟!
شما اين خلاء خبری را تنها در بخش سياسي تلويزيون ميبينيد؟
جدای حوزه سیاسی، صدا و سیما تلاش ویژهای درباره هنر و ادبيات انقلاب اسلامي هم نداشته و هيچ پشتيباني و حمايت خاصي از فرهنگ و هنر انقلاب صورت نميدهد. دهها شاعر برجسته در جبهه انقلاب داریم که مردم معمولا غیر از یک جلسه سالانه مقام معظم رهبری، امکان دیگری برای آشنایی با آنها در رسانه ملی پیدا نمیکنند. جالب است با اینکه پخش آن دیدار یکی از پربینندهترین برنامههای رسانه ملی است، ولی مدیران رسانه حتی من باب حرفهای گری و جذب مخاطب هم حاضر به ضریب دادن به این گروه از بچههای انقلاب نیستند. رويه صدا و سيما اين نيست كه از آثار انقلابي حمايت كند و در حالی که آثار روشنفكري و بعضي كتابهاي مسألهدار به راحتي در صدا و سيما تبليغ ميشود، توليدات فاخر ادبي و هنري و فكري كه ذيل منظومه معرفتي آرماني انقلاب اسلامي هستند، در صدا و سيما جای مشخصی ندارند و برنامه مؤثر و مستمری براي معرفي آثار مثبت توليد شده در جبهه انقلاب فرهنگي وجود ندارد. تلویزیون بسيار پايينتر از ظرفيت خود و بسيار كمتر از ظرفيتهاي عظيم رسانه ملي به انقلاب و نظام خدمت رساني ميكند.
* مصاحبه با خبرگزاری برنا رباره رویکرد جدید گویندگی خبر در رسانه ملی