وحید جلیلی سردبیر نشریه “راه” در نشست نقد و بررسی فیلم های جشنواره فجر، که از سوی جنبش عدالتخواه دانشجویی و بسیج دانشجویی دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه در آمفی تئاتر مرکزی این دانشگاه برگزار شد، در سخنانی درباره چرایی وجود سینما در کشور ما گفت: علت اهمیت داشتن سینما برای انقلاب اسلامی این است که مخاطب عام دارد و انقلاب اسلامی اگر انقلابی روحی است ، ناگزیر است که با توده ها و فضاهای عام جامعه صحبت کند.

وی افزود: در سال های پس از انقلاب خط و مشی وارد سینما شد که آن را به سینمای خواص تبدیل کرد. در مقایسه با سینما شاید کمتر رسانه ای باشد که این قدر مورد توجه حوزه های دیگر قرار گرفته است. هیچ یک از حوزه های هنری و رسانه های دیگر به اندازه سینما مورد توجه اقشار مختلف قرار نمی گیرند. پس اگر بتوانیم اتفاقی را در سینما موجب شویم سرعت تسری آن به حوزه های دیگر بسیار زیاد خواهد بود.

سردبیر نشریه “راه” اضافه کرد: از لحاظ دیگر در سینما خلأهای موجود در جامعه بسیار خوب بازتاب پیدا می‌کند و همانگونه که جبهه مقابل ما در غرب برای القای فرهنگ خود از ابزار سینما استفاده می کند، ما نیز به ناچار برای مقابله باید این ابزار را در پیش بگیریم.

جلیلی ظرفیت های سینما و کمیت فیلم ها در جشنواره امسال را خوب توصیف کرد و اظهار د اشت: فیلم های زیادی ساخته شده بود اما از لحاظ کیفی فقدان فیلم های ممتاز مهم ترین مسئله جشنواره بود و حتی در جشنواره امسال فیلمی هم نبود که بتواند مثل برخی فیلم ها در سال های گذشته گیشه سینما را از آن خود کند.

وی درباره فیلم طلا و مس گفت: در این فیلم نشانه شناسی سیاسی کاراکتر حذف شده. یعنی روحانی این فیلم بدون هویت اجتماعی و سیاسی معرفی می شود. و این مسئله ای است که در بیشتر فیلم های پس از انقلاب دیده می شود. بالاخره این فرد گرایش هایی دارد که حتی از روی عکس های روی دیوار خانه اش می توان آن را فهمید.

وی ادامه داد: این روحانی دو چیز ندارد یکی فقه و دیگری سیاست. حتی درس هایی هم که می خواند همگی اخلاق است، البته این خیلی توی ذوق نمی زند اما ضعفی در شخصیت پردازی این فیلم است.

سردبیر نشریه راه درباره فیلم به رنگ ارغوان هم گفت: جالب است که در دوره ای که به آن می گویند آزادی، این فیلم توقیف می شود و در دوره ای که از آن به دیکتاتوری یاد می کنند، شش سیمرغ می گیرد. یعنی در دوره ای که بازجویی قتل های زنجیره ای روی اینترنتی قرار گرفته این فیلم را توقیف می کنند. مردم فکر می کردند این فیلم با جمهوری اسلامی چه کرده که دولت آزادیخواه آن را توقیف کرده است.

وی ادامه داد: این نکته نشان می دهد کلیشه هایی که فضاهای نخبگانی می سازند چقدر راحت شکسته می شوند. به رنگ ارغوان هم حاصل همان توهمات است. یعنی حاتمی کیا بعد از آژانس باید انتخاب کند که کارگردان مردم است یا بازیگر طبقه نو کیسه؟ در آژانس شیشه ای کارگردان یک سری کلیشه ها را می شکند. او فراتر از کلیشه های موجود یک نسل دیده نشده را به صحنه می آورد. اما بعد از این فیلم قضیه برعکس می شود و خودش گرفتار بازیها و توهمات دوم خردادی ها می شود.

امیدواریم حاتمی‌کیا دست از روشنفکر بازی بردارد

این فعال فرهنگی درباره فیلم به رنگ ارغوان گفت: چیزی که از جنبش دانشجویی در این فیلم می بینیم کاریکاتوری است که به تیتر روزنامه رفقای حاتمی کیا شبیه شده و معلوم است هیچ شناختی از این جنبش ندارد و با همین کلیشه ها به این جنبش نگاه می کند. در آژانس شیشه ای در عین دیدن تنوع از جامعه خود تحلیل نزدیک به واقعیتی دارد. ولی انتظار ما از حاتمی کیا چیز دیگری است از او انتظار نمی رود که این قدر منفعل باشد. امیدوارم از این روشنفکربازی ها دست بردارد و حاتمی کیای واقعی شود.

وی درباره این دوره جشنواره فیلم فجر گفت: این جشنواره عملا نتیجه دولت چهار ساله آقای صفار هرندی است که حداقل در حوزه سینما به شدت ضعیف و انحرافی عمل کرد و ضرباتی به سینما وارد کرد که به راحتی نباید از آن گذشت.

تاریخ مصرف مدیریت گلخانه‌ای تمام شده است

جلیلی درباره رفع توقیف های اخیر هم گفت: شخصا از کار شمقدری حداقل در حوزه جشنواره بدم نیامد فیلمی مثل “هیچ” باید اکران شود تا ببینیم طبقه مرفه چه نگاهی به طبقه مستضعف دارد. تا واکنش متناسب درباره آن را اعمال کنیم. از جنگ نرم فقط نرمش را می شناسیم اما این جنگ است، اینها بروند فیلم ضد انقلابی بسازند اما با پول خودشان چرا باید با پول مملکت این فیلم ها را بسازند و بعد به توقیف آنها افتخار کنیم. تاریخ مصرف مدیریت گلخانه ای، تمام شده و باید مدیریت جنگ نرم شکل بگیرد و امکانات انقلاب در اختیار آرمان ها و مطالبات انقلاب قرار بگیرد.

وی ادامه داد: ما در تولید، استراتژی نداریم چون هدف نداریم. مدیران محافظه کار ما هدفشان این است که وضع بدتر نشود و هیچ موعودی ندارند. بنابر این به کارهای باری به هر جهت تن می دهند و افتخار می کنند که فلان فیلم را “که به ارزش ها توهین کرده” توقیف کرده اند ولی در حوزه ایجابی کاری نمی کنند.

جلیلی تصریح کرد: بیش از ۱۰سال است که رهبری مبارزه بی امان با فساد و تبعیض را به عنوان برنامه نظام اعلام کرده اما یک نمونه فیلم نشان دهید که در این باره ساخته شده باشد بالاخره این فساد یک واقعیت اجتماعی است که واکنش هایی نسبت به آن صورت گرفته است. اما این واکنش ها به سینما راه پیدا نمی کند چون نسبت جدی با مردم امروز ندارد.

تلویزیون ما فقط در فضای توهمی خود فیلم می سازد

جلیلی در پاسخ به سوالی که مدل سینمای سیاسی مطلوب او را خواستار می شد، گفت : در دنیا بسیاری از فیلم ها سیاسی هستند. حتی اگر بدون دغدغه نگاه کنیم از داستان زندگی شهید رجایی داستانی دراماتیک و تلخ نمی توان پیدا کرد که یک کاسه بشقاب فروش رییس جمهور مملکتی شود؟ انقلاب یک واقعیت است. آیا نمی شود از زندگی عزت شاهی یا دباغ یک فیلم جهانی ساخت؟ به جای این تلویزیون ما سالی ۱۰۰ فیلم در فضای توهمی خود می سازد.

سردبیر نشریه راه دلیل انتقادهای تند خود را اینگونه بیان کرد: اگر ما تند انتقاد می کنیم به دلیل آن است که نمونه های خوبی هم داشته ایم. چطور مدل فیلم های کیارستمی یک جریان درست می کند اما از آژانس شیشه ای نمی توان یک جریان انتظار داشت؟ البته سینما فقط در حوزه دفاع مقدس هم محدود نمی شود. ما کمدی ارزشی مثل لیلی با من است، داریم . از نوع تراژدی هم نمونه های موفقی داریم یعنی برای سلایق مختلف توانسته ایم منطبق با ارزش های انقلاب فیلم تولید کنیم. مسخره است که ۱۵ سال بعد از بچه های آسمان با پول دولت پرسه در مه ساخته شود.

در پایان مراسم نیز لوح تقدیری از سوی جنبش عدالتخواه دانشجویی به خاطر قدردانی از ساخت فیلم طلا و مس، که جایزه عدالتخواهی جشنواره فیلم فجر را به خود اختصاص داد به همایون اسعدیان کارگردان این فیلم اهدا شد.